Skip to content Skip to footer

Na ziemiach polskich najstarsze znaleziska szkieł datowane są na okres wczesnej epoki żelaza (700-300 lat p.n.Ch). Początki polskiej wytwórczości szklarskiej przypadają na okres od X do XIII wieku na wyspie Wolin, w Opolu i Kruszwicy. Rozwój gospodarczy Polski w XVI-XVIII wieku i wzrost zapotrzebowania na szkło przyczyniły się do powstania wielu hut szkła w dobrach królewskich, kościelnych i posiadłościach szlacheckich.

W okresie zaborów huty zakładali właściciele ziemscy, oddając je w dzierżawę. Były to małe zakłady pracujące na potrzeby rynku lokalnego, bazujące na własnym surowcu i darmowej pracy pańszczyźnianej. Tego rodzaju huty powstały na Podkarpaciu w XVIII wieku w miejscowościach Olchowiec k. Sanoka, Samoklęski i Krempna k. Nowego Żmigrodu, a na początku XIX wieku w Polanach i Borownicy k. Sanoka (funkcjonująca do 1905 roku).

Po odzyskaniu niepodległości pojawiły się w Polsce liczne ośrodki szklarskie. W tym czasie powstały na Podkarpaciu, funkcjonujące do dnia dzisiejszego, dwie huty: w Krośnie (założona w 1919 roku) i Jaśle (1928 roku). Krośnieńska huta, która rozpoczęła produkcję 24 stycznia 1924 roku była własnością spółki akcyjnej Polskie Huty Szkła w Krakowie z siedzibą w Krośnie. Huta szkła w Jaśle była początkowo własnością spółki: Baruch Margulies i Zygmunt Bogleiter. W następnych latach kilkakrotnie zmieniali się jej właściciele.

Pod koniec lat 60. XX wieku nastąpiło ożywienie wytwórczości szklarskiej. Wówczas powstały liczne zakłady należące do prywatnych inwestorów, często byłych pracowników krośnieńskiej huty. Do największych należy zaliczyć hutę J. D. M. Kazana w Dobieszynie, huty Deco-Glass, Józefina, i Mika Glass w Krośnie oraz Hutę Szkła Artystycznego Sabina w Rymanowie. Po wielu reorganizacjach, Krośnieńskie Huty Szkła, funkcjonujące obecnie pod nazwą Krosno Glass S.A. są w dalszym ciągu największym producentem szkła w Polsce.

Na wystawie dominują wyroby o charakterze artystycznym, dekoracyjnym i dekoracyjno-użytkowym, które realizowane są w szkle sodowo-wapiennym, potocznie zwanym galanterią szklaną. Wytwarzane są metodą ręcznego formowania, najstarszym sposobem znanym w hutnictwie szkła. Ten sposób formowania wymaga od hutnika dużej znajomości właściwości mas szklanych w trakcie ich stygnięcia. Opanowanie tej sztuki pozwala zdobić wyroby podczas formowania, tzw. gorącymi metodami hutniczymi.

Wysoka jakość podkarpackiego szkła znana jest od lat wśród odbiorców krajowych i zagranicznych. Znajduje się ono w wielu kolekcjach muzealnych, używane jest na oficjalnych spotkaniach w placówkach dyplomatycznych i instytucjach państwowych. Krośnieńskie wyroby od blisko stu lat cieszą się dużą renomą, czego dowodem są liczne nagrody i wyróżnienia na wystawach i targach międzynarodowych. Zarówno w przeszłości, jak i obecnie, gwarancją doskonałej jakości podkarpackiego szkła jest talent projektantów, umiejętności hutników i zdobników szkła oraz doświadczenie i wiedza zawodowa dozoru technicznego.

Wystawę Szkło Podkarpackich Hut uzupełniają obiekty z renomowanych polskich i europejskich hut szkła, wykonane w stylistyce secesyjnej i art déco, które powstały w okresie poprzedzającym produkcję szkła w krośnieńskiej hucie.

Piwnice gmachu Muzeum Podkarpackiego w Krośnie

Krosno, ul. Piłsudskiego 16

Okruchy wystawy

INSTYTUCJA KULTURY WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO

Logo województwa Podkarpackiego

Konto Muzeum Podkarpackiego w Krosnie Bank Pekao SA 14 1240 2311 1111 0010 9647 7149

Muzeum Podkarpackie w Krośnie © 2024. WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE.

Skip to content